بررسی عناصر سوررئال در غزلیات بیدل دهلوی

نگاهی گذرا به نظریه های مکتب سوررئالیسم و مقایسه ی آن ها با غزل بیدل، وجود شباهت هایی را بین این دو اثبات می کند. دلیل این تشابه را می توان در اشتراک در نظریه ی شعری، نوع جهان بینی و معرفت شناسی یافت. اما باید توجه داشت که این تشابهات تطابق عین به عین ندارند و در دل خود تفاوت هایی را در سطح جهان بینی و معرفت شناسی آشکار می سازند. از طرفی دیگر، محوریت خدا در اندیشه ی بیدل و در مقابل آن، انسان محوری سوررئالیسم مهم ترین نوع تفاوت این دو را آشکار می کند. تفاوتی که به عمل کردهای متضاد و متباین منجر می شود و معرفت شناسیِ شاعر سوررئالیست را در مرحله ی حیرت (امر شگفت) متوقف و بیدل را به مرحله ی عجز و یأس رهنمون می کن